Pensioen – Een brug te ver?

Het eigen deeg is op. Geen koekjes meer.

Vandaag wil ik het eens hebben over het fenomeen ‘pensioen’. En dan bedoel ik niet de rechtmatige ouderdomsuitkering waar de laatste tijd zoveel om te doen is: de AOW. Dat is voor iedereen die de tegenwoordige ‘pensioengerechtigde’ leeftijd heeft behaald gelijk. Laag… zegt de massa… (Wel een paar honderd €uro hoger dan de bijstand.) Maar gelijk. Een landelijk bepaalde uitkering voor mensen die niet meer verplicht zijn om te werken vanwege hun leeftijd. Vroeger 65-plussers, tegenwoordig meestal 67-plussers, omdat van bovenaf is bepaald dat de meeste mensen tegenwoordig ouder worden en nog graag willen of goed kunnen doorwerken. Daarnaast zouden er vanaf 65 jaar teveel ouderen improductief worden en de staat teveel geld kosten…
Het wordt echter vaak in de volksmond ‘pensioengerechtigd’ genoemd, terwijl er voor diverse ouderen helemaal geen sprake is van echt opgebouwd pensioen. Ofwel ze hadden een eigen zaak of werkten als ZZP-er zonder pensioenpremie af te dragen (en ze hebben niet zelf gespaard), ofwel ze hebben helemaal nooit in loondienst gewerkt. Dit komt relatief vaker voor bij vrouwen, die ooit gekozen hadden er volledig voor het gezin te zijn en niet te gaan werken, als de echtgenoot voldoende salaris opbracht.
Mijn eigen ex-partner is zo iemand. Hoewel ze wel heeft geprobeerd te gaan werken, maar dit bleek moeilijk voor haar. Zij krijgt na haar 67e dus uitsluitend AOW, geen pensioen.
Pensioen is een opgebouwde ‘pot met geld’ als je gewerkt hebt en daarover ‘netjes’ pensioenpremie hebt betaald. Zoals ik. Vanaf ongeveer mijn 19e begonnen met opbouwen van pensioen, tot ik ontslagen ben op mijn 52e. 33 pensioenjaren dus. Hoewel er zat mensen zijn die van hun 16e tot hun 66e keihard gewerkt hebben en dus veel meer pensioen hebben opgebouwd, vind ik die 33 jaar van mezelf ook niet niks. Gewoon al die jaren mijn best gedaan voor diverse ‘bazen’ en daarom voel ik het niet meer als vanzelfsprekend dat ik uiteindelijk recht heb op de door mij opgebouwde ‘pot met geld’. Mijn pensioen. Als ik dat tenminste ooit zal krijgen…

Pensioen… Een flinke pot met geld? Of een luchtballon die klapt voor je het mag hebben?

Arbeidsongeschikt?

Als ik de uitleg over ‘pensioen’ lees op Wiki, zie ik dat daarin ook wordt gesproken over ‘ouderdomspensioen’ en ‘arbeidsongeschikheidspensioen’. Dit laatste als extra ‘vangnet’ als er ‘voortijdig’ niet meer gewerkt kan worden. Volgens mij is van dit laatste bij mij geen sprake… Maar dit is wat vaag voor me. Mogelijk had ik tijdens het werken dan extra (hoger) premie moeten betalen, zodat ik ook pensioen zou krijgen bij arbeidsongeschiktheid? Geen idee. In ieder geval ben ik tijdens mijn WW-periode wel beoordeeld door een UWV-arts op arbeidsgeschiktheid en hij stelde dat destijds op 100%… Waar ik toen al moeite mee had (rond 2015 was dit) omdat ik er mentaal helemaal doorheen zat. En toen had ik de operaties vanaf 2017 nog niet gehad…
Maar de UWV-arts oordeelde dat ik dan aangepast werk zou kunnen vinden, waar geen druk op zou staan en wat (toen al) niet fysiek te belastend zou zijn. Dat dit soort werk gewoon niet bestond doet er niet toe…
Maar na mijn WW-periode ben ik eind 2017 dus gewoon in de ‘bijstandswet’ terecht gekomen. En die bepaalt dat je naast je (minimum) uitkering geen extra inkomsten mag hebben. Van geen enkele aard. Dus niet door ‘erbij’ te werken en ook niet door je potje gespaard geld open te maken… Ja letterlijk! Als ik bijvoorbeeld erg veel spaargeld zou hebben, dan zou ik ook gekort worden op mijn uitkering of die gewoon helemaal niet ontvangen.
Maar het geldt dus ook voor mijn opgebouwde pensioen. Hoewel de pensioenfondsen mogelijkheden bieden om al vanaf je 60e een lager bedrag uit te keren (dit kan je vaak zelf bepalen hoe veel), wordt dit door de uitkeringsinstanties gezien als ‘extra inkomsten’. En dat trekken ze 100% van de uitkering af. Zinloos dus om dit te regelen… Je bent het dan gewoon kwijt.

Waarom is dit zo geregeld?
Ik kan niet anders verzinnen dat dit gedaan is om de (relatief) gezonde ouderen met een uitkering te dwingen om weer te gaan werken. Zoals de VVD het zo aardig omschreef: “Een uitkering is een lekkere ‘hangmat’.” Leuk jongens. Ik geniet echt van mijn zeeën vrije tijd waarin ik totaal niets kan doen omdat ik het niet kan, maar ook omdat ik er geen geld voor heb.
Sterker: in mijn situatie kom ik geld tekort om aan mijn gezondheid te kunnen werken (geen geld voor langdurige fysio of een sportieve bezigheid zoals zwemmen; het enige wat ik eventueel zou kunnen en willen), in mijn levensonderhoud te voorzien (gezond eten is voor een alleenstaande wel duurder dan voor gezinnen!) en om noodzakelijk onderhoud aan mijn vervoer en huisvesting te verrichten. Ik kan niet sparen en als er onverwachte noodzakelijke kosten zijn, zit ik diep in de problemen.
Daarom zou ik denken dat ik in mijn geval gebruik zou mogen maken van mijn eigen opgespaarde ‘pot met geld’: mijn pensioen. Niet dus. Even houtjes blijven knagen tot mijn 67e… Is dat normaal?

“Een lekkere hangmat…” De VVD-gedachte. Droevig.

Pensioen als extra vangnet!

Het onderwerp ‘armoede’ is actueel de laatste tijd. Eigenlijk al de laatste jaren, maar door de coronacrisis gevolgd door de oorlog in Oekraïne is deze nog veel nijpender geworden voor met name de minima.
Het prut-kabinet worstelt met geld en hoe dit ‘duurzaam’ te besteden aan stad en land en heeft de meest noodlijdende bevolkingsgroep (met de laagste uitkeringen) zelfs een ‘cadeautje’ van maximaal € 800 gegeven! Wow! Voor wie op dit moment nog niet echt in de shit zat, een echte opsteker. Maar ik zal je zeggen: voor de mensen die al jaren in de shit zaten en nu nog meer door soms verdriedubbelde energielasten, blijft dit een druppel op de gloeiende plaat. Als de vaste kosten (energie, boodschappen) niet weer lager worden en de uitkeringen worden niet structureel verhoogd dan zal de armoede alleen maar verergeren. Er gaan echt slachtoffers vallen. Dat zal geleidelijk gaan omdat niet iedereen tegelijk echt hogere lasten krijgt. Maar het gaat gebeuren.

Over mezelf heb ik het ook al eerder geschreven: ik heb gelukkig tot eind 2023 een vast energiecontract. Hierdoor blijft mijn voorschot ‘laag’ en kan ik het redden, hoewel veel boodschappen al wel duurder zijn geworden.
Ik heb op 11 april ook die € 800 gekregen! Joepie. Ik ben rijk!
Ahum… Ik stond voor die dag al maandelijks bijna € 1000 rood aan het eind van de maand, als alle vaste kosten afgeschreven waren. Ik wachtte al met smart op het jaarlijkse vakantiegeld, wat dit grotendeels oplost. Nu is dat al wat sneller verbeterd. En als op 1 juni het vakantiegeld komt, kan ik dit misschien sparen, voor als mijn kosten echt sterk verhoogd worden of als er onverwachte uitgaven komen. Maar het blijft eng en onzeker! Misschien red ik het volgend jaar echt niet meer! En moet ik me aanmelden bij de voedselbank.

Dit alles zou veel minder problematisch zijn, als ik nu al aanspraak zou mogen maken op mijn opgespaarde pensioen. Dan zouden ze mij niet horen en ik zou geen ‘verbruiker’ zijn bij de voedselbank, die toch betaald wordt uit het belastinggeld van de werkenden! Als ik de door mezelf opgespaarde pot met pensioengeld zou mogen gebruiken, dan zou ik de maatschappij minder tot last zijn! En mogelijk zelfs van nut als ik door dan wel beter aan mijn gezondheid te kunnen werken, eventueel kan gaan denken aan bepaald vrijwilligerswerk, als ik misschien opknap…
Kan je het nog volgen?
Mijn eigen pensioen kan indirect ook de maatschappij van dienst zijn!
Maar nee, dit is door regelgeving volledig geblokkeerd en onbereikbaar, zelfs niet als vangnet voor echte noodgevallen.

Ook dit is weer zo’n regeling (net als al die andere rond de toeslagen en de participatiewet) waarover niet te discussiëren valt. Geen maatwerk. Dus ellende…

Tenslotte

Dat er veel slecht of tenminste onvolledig geregeld is bij de rOverheid is voor mij al jaren duidelijk. Heel veel mensen geloven echter de al decennialang zichzelf verrijkende eliteclub van politici, die voornamelijk de kapitalistische economie ondersteunt en iedereen die daaraan niet kan meewerken maar lastig vindt. Er zijn vooroordelen geschapen van profiterende uitkeringstrekkers die simpelweg niet (meer) willen werken en daarom niet geholpen mogen worden. De ‘eigen-schuld’-regel heerst. Dat zie je overal in terug: de (te) laag blijvende uitkeringen, het ‘eigen risico’ in de zorg en de vele dichtgetimmerde regelingen waardoor de echte minima moeilijk of vaak helemaal niet voor hulp in aanmerking komen.

Dan hebben ze nog in het verlengde van de bijstand de ‘IOAW’ uitkering geregeld. Speciaal voor 55-plussers die duidelijk moeilijk nog aan het werk kunnen komen, meestal door beperkende factoren. Bij die mensen wordt het eigen vermogen van bijvoorbeeld een eigen huis en iets meer spaargeld ongemoeid gelaten. Daarom heb ik IOAW. De Sociale Dienst Drechtsteden zag duidelijk dat ik (zelfs al voor de operaties!) niet meer aan werk zou komen en met mijn eigen huis was dit vanzelfsprekend. Daarnaast laten ze mij ‘met rust’ en ik heb ook geen sollicitatieplicht.
Maar de hoogte van de IOAW is gelijk aan die van bijstand. En dat is op langere termijn echt onvoldoende om in het levensonderhoud te voorzien en met een afnemende gezondheid zou ik al meer in aanmerking moeten komen voor regelingen die bijvoorbeeld voor 65-plussers wel gelden, zoals bijvoorbeeld ‘gratis’ OV, om toch nog ergens te kunnen gaan als dat nodig is en je geen eigen vervoer meer kunt gebruiken. Maar er is niets geregeld.
En er bestaan ook geen uitzonderingen op de regel van ‘extra inkomsten’ als die bijvoorbeeld uit mijn pensioenpot komen. Dan zou de Overheid zich niet met me moeten bemoeien en het is dus ook in hun voordeel dat ik het beter kan volhouden tot mijn echte pensioengerechtigde leeftijd!
Waarom dan niet die mogelijkheid geven? Ik ben echt van plan dit onderwerp binnenkort eens aan te dragen bij de Gemeente, de Sociale Dienst maar natuurlijk ook bij de politiek, die de regels namelijk maakt. Ik kom hier nog op terug.

Het grote vooroordeel… 🙁