Het strafrecht houdt me de laatste tijd wel bezig zeg…
Nog maar net een paar weken geleden was ik uitermate verdiept in de doelmatigheid van ons hedendaagse strafrecht en nu twijfel ik al weer aan het volgende punt: de ‘schuldvraag’.
Hoe komt het dat het me niet los laat?
Ben ik zelf soms ergens mee bezig? 😅
Nou nee, niet dat ik weet… 😇
Maar ik moet wel zeggen dat het me eerlijk gezegd de laatste tijd redelijk wordt opgedrongen door het nieuws in de media.
Was de aanleiding vorige keer het artikel over een ‘vermeende aanranding’ en de ‘genuanceerde straf(op)maat’ geschreven door Chris Klomp; nu is de aanleiding alweer een artikel van hem, ditmaal over ‘toenemend geweld tegen hulpverleners’ met als gevolg een aanpassing in het strafrecht wat blijvend voor een hogere strafmaat moet zorgen.
Ofwel: de pleger van geweld tegen hulpverleners (waaronder de politie) krijgt voortaan altijd een gevangenisstraf, wat voorheen nog kon worden ‘afgedaan’ met een taakstraf.
Want… “Van onze hulpverleners blijf je af!”
Uiteraard moet ik wel toegeven dat ik me soms ook wel verbijster over de toenemende berichtgeving in de media over geweld tegen hulpverleners. En dan doel ik voornamelijk op ambulancepersoneel, brandweerlieden, wegwerkers (meewerkend aan ongelukken) en andere (acute) zorgverleners op straat.
Het is bizar dat die worden gehinderd in hun (vaak) levensreddende taken.
Natuurlijk zijn politiemensen ook hulpverleners. Ook die worden soms belaagd door automobilisten die ze geregeld bijna dood rijden of ze worden aangevallen terwijl ze een uit de hand gelopen ruzie proberen te sussen voordat er doden vallen…
Maar de politie heeft uiteraard ook nog een ander imago: dat van het aanhouden van overtreders en misdadigers. Ook dat is een nobele, noodzakelijke en verantwoordelijke taak waar de hele maatschappij baat bij heeft, als er gevaren dreigen door toedoen van malloten onder invloed of criminelen met snode plannen.
Blijkbaar echter heeft dat ‘nobele’ imago de laatste jaren toch wel een deuk opgelopen want het respect voor hun autoriteit lijkt sterk af te nemen.
En dan moet ik eerlijkheidshalve bekennen dat voor mij “de politie al een poosje niet meer mijn beste vriend is”. Puur door negatieve ervaringen ingegeven.
En naarmate ik me daardoor verder heb verdiept in meerdere gevallen om me heen en in de media, heb ik ook steeds meer de indruk gekregen dat politiemensen ook maar ‘gewone’ mensen zijn met fouten en vaak een vooringenomen (geïndoctrineerde) mening.
Soms doen ze niet onder voor de ‘roeptoeterende’ massa op Twitter die met plezier polariseert.
Als ik dan alle factoren bij elkaar optel: de toename van agressie (door polarisatie) die de behoefte creëert om harder op te treden én een al jarenlange heerschappij van de VVD, die altijd al voor een sterke beschermende wetgeving met meer en sterkere uitvoerders was (“meer blauw op straat”), dan lijkt de langzaam maar zekere ontwikkeling naar de beoogde ‘politiestaat’ niet meer ondenkbaar.
Talloze berichten in de media die dit bevestigen.
Hoewel dit logisch lijkt – ‘actie = reactie’ – zie ik dit als een droevige ontwikkeling, die nog voor veel ellende gaat zorgen.
Dan kan ik daar ook nog mijn rode draad van de ‘seksualiteit’ in verwerken omdat ik van mening ben dat de vooroordelen over en stigmatisatie van ‘andersvoelenden’ grimmige vormen aanneemt, waardoor mijn geloof in een rechtvaardig strafrecht nog verder is gedaald.
Hoewel de ‘slogan’ van ons strafrecht nog steeds zou moeten luiden:
“Onschuldig tot het tegendeel is bewezen.”
(Vastgelegd in het ‘Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens’)
Alle ontwikkelingen wijzen er nu toch steeds meer op dat dit omgedraaid wordt, zeker bij bepaalde verdenkingen.
Voorbeelden
Waarop baseer ik die ontwikkelingen?
Ben ik zo’n ‘complot-denker’ die overal een ‘geheime elite’ de schuld van wil geven?
Ik moet toegeven dat ik pakweg een jaar of 10 geleden geïnteresseerd was in de ‘waarheden achter de waarheid’. Op internet kon en kan je zat vinden van bepaalde gasten en zelfs hele groepen die achter alle opmerkelijke gebeurtenissen wel een complot hadden ontdekt.
Zo stond de mens nooit echt op de maan, maar was alles in ‘Hollywood-Amerika’ in scene gezet.
En natuurlijk had Bin Laden niks te maken met de aanslagen op ‘9/11’: dat heeft Amerika ook zelf gedaan om zo sneller ‘anti-terrorisme-wetgeving’ er door te kunnen drukken en te gaan werken aan de alles controlerende wereldheerschappij.
En al die ‘witte streepjes van vliegtuigen’ in de lucht? ‘Chemtrails’! We worden al vele jaren vanuit de lucht ‘vergiftigd’ met spul wat ons leven beïnvloedt.
Leuk toch? Al die bizarre ‘geheime waarheden’?
Een ex-collega van me geloofde daar echt in. We spraken daar geregeld over.
Maar ik… Mwah… Daarvoor ben ik dan toch echt een veel te ‘nuchtere’ Hollandse ‘simpele’ ziel…
Ik geloof (meestal) alleen in dingen die ik heb gezien en zelf (aan den lijve) heb meegemaakt.
En dat is door de jaren heen ook van alles hoor!
Ik noem enkele voorbeelden:
– Het OM bepaalt en regeert het strafrecht
Als je in eerste instantie denkt aan het principe van ‘onschuldig tot het tegendeel is bewezen’, waarbij het recht van elk mens in principe voorop staat en dat iedereen dus eerlijk van twee kanten wordt beoordeeld, dan zou je vermoeden dat een ‘aanklager’ gelijk staat aan een ‘advocaat’.
Fout. Als je de twee (!) beschrijvingen van het ‘OM’, ofwel ‘Openbaar Ministerie’ leest dan zie je al dat het OM alle eerste stappen zet bij een (vermoedelijk) misdrijf.
Alle justitiële instanties (van politie tot rechtbank) worden primair aangestuurd door het OM, die het misdrijf heeft geconstateerd en daarvoor alle mogelijke onderbouwingen onderzoekt om daar vervolgens een gepaste straf voor te bepalen.
Het werk is voornamelijk gericht op de bewijslast van het (volgens het OM) bewezen strafbare feit.
Hoe meer daarvan is en hoe zwaarder de belastende omstandigheden kunnen wegen, hoe hoger de strafmaat wordt voorgesteld.
De verdediging komt voor het OM altijd op de tweede plaats. Liefst zou deze geheel niet aan bod komen, dan wordt de rechtszaak veel eenvoudiger…
Alleen omdat elke verdachte dan het recht heeft om verdedigd te worden, om de bewijzen te weerleggen en om (meer) verzachtende omstandigheden op te voeren, krijgt de verdediging (een advocaat, of de verdachte zelf) de ruimte.
Het hele strafrecht draait in principe om het bewijzen van het strafbare feit, het aanwijzen van de dader(s) en het bepalen van de strafmaat, die in beginsel al is vastgelegd in het wetboek.
Een advocaat lijkt hiermee (slechts) een ‘hulpje’ van de verdachte om die met de specialistische wetskennis bij te staan in het verdedigen van de eventuele onschuld of de verzachtende omstandigheden.
Door de almaar grotere bezuinigingen op rechtshulp voor ‘lagere inkomens’, ontstaan er steeds meer situaties dat verdachten zichzelf niet goed meer kunnen laten verdedigen!
Al in beginsel is er dus helemaal geen sprake van eerlijke mensenrechten!
Je zou zelfs kunnen speculeren over een competitieve drang van het justitiële apparaat om altijd zo hoog mogelijk te willen scoren om zodoende te bewijzen dat misdaad niet loont en altijd streng wordt aangepakt, waar de massa sinds mensenheugenis altijd al een voorstander van was.
– Justitie is altijd vooringenomen
Omdat het hele justitiële apparaat er dus op gericht is om zo veel mogelijk misdaden te bestraffen maar ook te voorkomen, is vrijwel alles gericht op ‘verdachte’ situaties en personen.
Daarom is politie (die ‘beste vriend’, weet je nog?) er op getraind om primair naar ‘fouten’ te kijken. Naar het ‘kwaad’. Niet naar het ‘goede’! Want dat is niet nodig…
Ik stel dit nu vrij ‘zwart/wit’ maar zo is het wel!
En met de almaar meer hectisch ontwikkelende samenleving waar steeds meer wordt geworsteld met een capaciteitsprobleem tegenover een groeiend individualisme waarin mensen vrijer, slimmer (sluwer?) en egoïstischer worden, is het voor de politie steeds moeilijker om het kaf van het koren te scheiden.
Terwijl de goede politieman/vrouw continu zicht op en begrip van zowel goed als kwaad zou moeten houden, ligt de focus steeds meer op het kwade omdat ze het anders niet meer aankunnen.
Daarbij komt nog een belangrijk aspect: de kennis van de menselijke psyche is door de eeuwen heen zo sterk verbeterd dat je eigenlijk bij elk (fout) gedrag zou kunnen en moeten onderzoeken waar dit door veroorzaakt is. Welke omstandigheden hebben deze persoon tot die misstap gebracht?
Is het een (bewust) notoir slecht mens of waren er aanleidingen die de fout kunnen verklaren en misschien wel sterk verzachten?
Een politiefunctionaris is geen psycholoog.
En hoewel deze natuurlijk wel in beeld komt als de verdachte inmiddels is aangehouden en formeel in staat van beschuldiging is gesteld, met alle ‘toeters en bellen’ van handboeien tot gevangenis, wat de toon al duidelijk zet… de andere kant van de mens die de verdachte is komt altijd pas secundair aan de orde.
– “Barbertje moet hangen!”
Het is natuurlijk niet voor het eerst dat ik in mijn schrijfsels mijn bedenkingen uit over het strafrecht. Al vanaf het begin van mijn min of meer ‘bewuste’ leven ben ik ermee in aanraking gekomen. Vanaf de ‘bende van El Toro’ op mijn 13e, het exhibitionisme op mijn 16e, mijn radiopiraten-verleden rond mijn 20e tot uiteindelijk mijn grootste ‘klapper’ rond 2003 – ‘Mijn misdaad’ (zie het vorige grote artikel ‘Straffen maakt meer kapot dan je lief is’) – ben ik in beeld geweest bij ‘oom agent’.
En natuurlijk moet ik bij alle gevallen bekennen dat ik daadwerkelijk ‘grensoverschrijdende gedragingen’ heb gepleegd en op zich dus nooit puur onschuldig ben veroordeeld.
Zoals de man in de benoemde parabel uit ‘Multatuli’ van Max Havelaar wel onschuldig is veroordeeld.
Toch vergelijk ik mezelf in diverse artikelen (van de laatste jaren) wel degelijk met een ‘Barbertje’: iemand die zonder nuancering uitsluitend steeds werd beschuldigd van ‘het kwade’ zonder eventuele verzachtende omstandigheden mee te laten wegen.
Uiteraard doel ik dan meestal op het ‘zedenverhaal’.
Maar ik heb best meerdere ervaringen gehad die me hebben overtuigd van het gebrek aan nuancering door justitie. Al in 2007 heb ik het artikel ‘De Wet’ geschreven, waarin ik meer voorbeelden beschrijf waarin de politie wat mij betreft geen enkele poging deed om ‘de andere kant’ van het verhaal te willen zien.
‘De wet’ was overtreden en de schuldige was aangewezen. Einde verhaal. Case closed.
Over de gevolgen voor de mens na de beschuldigingen en (eventuele) straffen wordt nooit meer nagedacht. Nooit meer!
Slachtoffers van een misdrijf krijgen meestal ‘slachtofferhulp’.
Maar daders? Die moeten het zelf maar uitzoeken. Eigen schuld, dikke bult.
De enige club die zogenaamd ‘bijstand’ zou moeten verlenen aan (ex-)daders – de reclasseringsdienst – is er uitsluitend op gericht dat ze niet nog een keer in de fout gaan. Meer niet.
In ons strafrecht is elke dader van een misdrijf dus min of meer een ‘Barbertje’!
– Inez Weski
Laat er nu toevallig (!) gisteren een ultiem actueel bewijs van de uitholling van ons strafrecht in de media komen: ‘Inez Weski legt verdediging van Ridouan Taghi neer’.
Ik heb haar voor iedereen onverwachte actie op TV gezien bij ‘1Vandaag’ en ‘DWDD’.
Echt ‘heet’ nieuws omdat het hier niet alleen om de verdediging van de meest gezochte en (bijna) zwaarste crimineel van de ‘mocro maffia’ gaat, maar omdat het haar hier principieel te doen is om de steeds verder uitgeholde rechten van de verdediging; de advocatuur.
Omdat deze zaak de laatste maanden zo veel media-aandacht heeft gekregen wordt dit nu als een ‘schok’ ontvangen maar zoals ze zelf al zei: “Dit is al jaren zo.” doelend op het groeiende gebrek aan middelen om een eerlijke en (menselijk) rechtvaardige verdediging te kunnen doen.
Het vuur werd haar aan de schenen gelegd, vooral door Matthijs van Nieuwkerk, om te proberen haar mening over haar cliënt – die het strafrecht klaarblijkelijk minacht en zeker geen ‘lieve’ jongen lijkt te zijn – te nuanceren. Dat lukte helemaal niet en de excentrieke advocate wist voor mij haarfijn het falen van de rechtsstaat bloot te leggen: zij kan geen rechtmatige verdediging voeren als ze stelselmatig tijdens alle onderzoeken wordt genegeerd en onthouden van belangrijke onderzoeksresultaten. En zelf onderzoeken mag een advocaat helemaal niet.
Elke vorm van menselijke rechtvaardigheid gaat hier mank en zo kan ze haar werk niet meer doen.
Ze benoemde ook het ‘Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens’.
BAM!
Ik was al lang en breed met dit artikel bezig, toen zij opeens verscheen op de TV…
Misschien kan ik nu eenvoudig zeggen: “I rest my case.”
Op dit moment heb ik echter geen flauw idee of de actie van Inez Weski begrepen is en of er los van die ‘beruchte’ rechtszaak verder gekeken wordt naar haar boodschap.
Dit specifieke geval kan natuurlijk zomaar los worden gehouden van het grote probleem.
Het OM betrekt de verdediging (nog) niet uitvoerig in de zaak omdat het niet nodig geacht lijkt.
Dhr. Taghi is ‘gewoon’ een bewezen misdadiger die zich zelf al laatdunkend heeft uitgelaten in de sociale media (YouTube) en zich ‘onaantastbaar’ acht en justitie openlijk uitdaagt.
Duidelijke zaak die nauwelijks nog enige nuancering behoeft.
Maar daar gaat het helemaal niet om in het strafrecht!
Elk mens heeft basale rechten! Daarop is ons aller vrijheidssysteem gebaseerd!
Ook de ‘advocaat van de duivel’ moet zijn werk normaal kunnen doen!
En dat is wat er in de laatste decennia steeds vaker mis gaat.
De tendens is omgedraaid.
Iedereen is schuldig! Tot het tegendeel is bewezen.
Als dat laatste dan nog van belang mag zijn…
‘Judge Dredd’ komt steeds dichterbij.
“I am the law! Barbertje must die!”
Conclusie
Waar ik in mijn vorige artikel over het strafrecht redelijk diep in ging op de doelmatigheid van straffen, ga ik nu een stap terug: al voordat er daadwerkelijk gestraft zou moeten/mogen worden, gaat het natuurlijk eerst om de schuldvraag!
Omdat er in de meeste gevallen van ‘grensoverschrijdend gedrag’ eigenlijk direct al wordt uitgegaan van ‘schuldig’, terwijl niemand nog iets weet en dus kan zeggen over ‘de mate waarin’ en of er geen belangrijke verzachtende omstandigheden waren.
Wel staat het feit tegenwoordig al direct in de media en kan de massa daar al een oordeel over vellen. Afhankelijk van het feit zal dat meestal een ongenuanceerd oordeel zijn…
Net zoals vroeger werd gedaan bij ‘volkstribunalen’…
Toon de massa een moordenaar, een terrorist, een dief of een verkrachter en iedereen is het er mee eens dat die moet hangen of verbranden.
Er is niet veel veranderd… 🙁
En de politiek?
Omdat die graag veel stemmen wil hebben bij de volgende verkiezingen, komt die niet veel verder dan inspelen op de wensen van het ‘volk(stribunaal)’.
De VVD krijgt steeds meer hun gelijk en hoewel het ‘blauw’ dan inmiddels is vervangen door het ‘fellere en agressievere zwart/geel’: er komt steeds meer macht voor de politie.
Met nieuwe tools als de ‘tasers’ en steeds meer camera’s overal om ons heen, vervalt de rechtsstaat steeds meer in de strenge, ongenuanceerde en rechtlijnige politiestaat.
Eerlijk gezegd heb ik geen idee of deze kentering in het mensenrecht valt te stoppen…
Het enige wat ik nog kan doen zolang er nog een ‘vrij’ internet bestaat en de ‘vrijheid van meningsuiting’ nog enigszins wordt gerespecteerd (wat ook zomaar een keer anders kan worden!) is: het blijven schrijven van mijn relativerende en nuancerende artikelen.
Vertrouwd, realistisch en reglementair blauw
Dominant en orde afdwingend zwart/geel
