Alcoholisme en andere verslavingen

“Als je ‘s ochtends een slok nodig hebt om de dag aan te kunnen, ben je een alcoholist.”
– Winston Churchill

Dit citaat las ik vanmorgen in een AD Magazine van enkele weken geleden.
Het werd benoemd door Joost Prinsen in zijn wekelijkse rubriek ‘Joost mag ‘t weten’, waarin hij op vragen via brief of mail antwoord geeft.
Hoewel de oude legendarische ‘Prime Minister’ van de United Kingdom hier een prima uitspraak heeft gedaan, vermoedelijk op vragen of hij zelf niet een alcoholist is, gezien zijn voorliefde voor een stevige slok whisky en andere lekkere drankjes…
Met daarbij de overdaad aan forse sigaren opgeteld, mogen we rustig concluderen dat zijn levensstijl in deze tijd niet meer getolereerd zou worden en hij als een notoire verslaafde aan de kant zou zijn gezet.
Hij is ondanks zijn twijfelachtige levensstijl overigens wel 90 jaar oud geworden.
Natuurlijk zal iedereen nu wel zeggen dat hij misschien wel ver boven de 100 had kunnen worden, als hij gezonder had geleefd.

In de huidige tijd kun je echt spreken van een ‘gezondheids-maffia’.
Iedereen wordt eigenlijk geadviseerd en in sommige gevallen zelfs gedwongen om in het geheel geen verslavende middelen te gebruiken.
En wie zich niet houdt aan een gezond eet- en drinkpatroon zou op termijn wel eens minder goede gezondheidszorg kunnen krijgen. Veel gezondheidsproblemen zouden namelijk puur ‘eigen schuld’ zijn. Obesitas bijvoorbeeld zou voorkomen kunnen worden door een evenwichtig eetpatroon.
Het nuttigen van alcohol wordt na de anti-rooklobby opgepakt in de nieuwe strijd voor een opgelegde levenswijze.
Wie nu eerlijk durft toe te geven elke dag bij de avondmaaltijd een glas wijn te drinken en misschien zelfs ook nog wel een lekkere borrel als ‘slaapmuts’, die staat direct geregistreerd als alcoholist.
De uitspraak van Sir Winston Churchill zal dan ook tot het rijk der fabelen en als onzinnige grootspraak afgedaan worden.

Heb je gezondheid helemaal in je eigen hand?

Toevallig las ik vanmorgen dan het citaat van Churchill maar ik loop al langer met de gedachten om (weer) eens iets uitgebreider in te gaan op mijn gedachten over ‘verslavingen’.
Niet alleen omdat dit ook weer zo’n ‘rood draadje’ van mezelf is maar juist vooral omdat ook dit zo’n erg ‘groot punt’ is waar je in de maatschappij bijna dagelijks mee wordt geconfronteerd.
De zorg; kwaliteit van de zorg, kosten van de zorg, manieren waarop we ‘zouden moeten leven’ om gezond oud te worden, ouderdom, vergrijzing, hogere pensioenleeftijd, betaalbaar gezond zijn en blijven dus gezond leven, eten en drinken… Je leest echt elke dag wel weer ‘nieuwe’ standpunten, ontdekkingen en daardoor nieuwe stellingen over hoe we het ‘beter’ moeten doen.
Daar kan ik echt ook hele boeken over schrijven… Maar dat doe ik niet.
Wel voel ik me persoonlijk dus ook letterlijk aangesproken omdat ik – zoals bekend – ook best wel overmatig drank heb gebruikt.
“HEB” gebruikt… omdat ik op het moment van schrijven dus weer bezig ben met een periode van ‘stoppen’, ofwel geen sterke drank meer drinken.
11 weken deze week… Niet iets om al trots op te zijn. Over een paar weken breek ik mijn laatste record van 3 maanden…
Trots zal ik pas mogen zijn als ik een keer mag schrijven “3 jaar”.
Als ik dan nog leef over ‘zo veel’ jaar want dat weet je natuurlijk nooit. Met of zonder drank…
Want eerlijk gezegd ben ik niet zo’n voorstander van die verregaande ‘gezondheids-lobby’.
Niet alleen Churchill bleek toch wel een zeker lichamelijk uithoudingsvermogen te bezitten en vrij veel ‘slechte’ gewoonten te kunnen volhouden, ook mijn eigen opa kon lange tijd veel drank verdragen tot hij hart- en vaatziekten bleek te hebben.
Maar met een dagelijks flesje bier en een jonge borrel is hij toch ook 84 geworden.
En overleden aan een laatste hartaanval, wat naar mijn overtuiging een combinatie was van genetisch ingegeven slechte bloedvaten en een overdosis aan verdriet nadat zijn tweede zoon ook was overleden op 44-jarige leeftijd. Aan een hartaanval…
Hart- en vaatziekten zitten bij mij dus in de familie en dat ik daarom nu dus ook al jaren ‘vaatpatiënt’ ben is niet iets onverwachts of zelfs mogelijk te wijten aan mijn eigen ‘foute’ manieren van eten en drinken.
Mijn opa moest destijds minder zout en vet gaan eten. Daarom had mijn oma speciaal ‘dieetzout’ voor hem, gebruikte hij Becel op brood, aten ze minder vet vlees en slikte hij ‘marcoumar’, als bloedverdunner.
Ik praat nu over de 70er jaren en tegenwoordig zijn ze nog veel alerter op hart- en vaatziekten en worden er weer betere methoden gebruikt ter voorkoming en – na een infarct – ter genezing.
Vermoedelijk was ik er jaren geleden op tijd bij met een eigen constatering dat mijn bloeddruk best wel hoog was en ik daardoor voor de rest van mijn leven aan de medicatie ben gebracht om dit op peil te houden.
En met de voortdurende controle op mijn bloedvaten na constatering en operatie van de aneurysma van mijn buikslagader, voorkom ik mogelijk veel onaangename verrassingen die me zomaar omver kunnen doen vallen…
Vaatpatiënt…
Wat dus absoluut geen gevolg is van mijn drinkgedrag.

Verder is vorig jaar ook een groeiende knieartrose ontdekt nadat ik tijdens mijn herstel na de operatie aan de aneurysma opeens sterk pijnlijke klachten kreeg.
Nu was ik altijd wel gevoelig op mijn knieën en had ik daarin weinig kracht maar die opeens verschijnende opzwellingen en sterke pijn was nieuw.
Mijn oma kreeg destijds ook veel last van haar knieën en die zijn ooit een keer geopereerd. Net als haar heupen. Zij was dan wel op hogere leeftijd, ik meen me te herinneren iets van in de 70 toen ze een eerste operatie kreeg.
Mijn moeder had al op vrij jonge leeftijd (rond haar 30ste) last van reuma.
In ieder geval lijkt het er sterk op dat problemen met de gewrichten ook genetisch aanwezig zijn…
Dat ze bij mij al de kop opsteken voor m’n 60ste heeft echt niets te maken met mijn drinkgedrag.

Een paar jaar geleden kreeg ik steeds vaker last van hoesten. In het begin let je daar niet op.
Koutje. En als het langer duurt… Zeker ‘verwaarloosd koutje’. Of een virus…
Na een paar jaar ben ik onlangs toch maar eens naar de dokter gegaan want de slijmvorming in keel en diverse andere holtes leek alleen maar erger te worden. Slapen werd al moeilijker als ik maar bleef hoesten.
Momenteel ben ik nog in onderzoek bij de longarts maar in oktober is voorlopig de diagnose ‘mild astma’ gesteld. Vroeger noemden ze dit ook wel ‘astmatische bronchitis’. En wie had dit ook?
Juist ja, mijn oma. Ook blijkbaar weer genetisch dus!
Ik gebruik nu al enige weken een medicijn wat ik twee keer per dag moet inhaleren en dat maakt de hoest inderdaad een stuk minder.
Maar het onderzoek is nog niet afgerond; morgen moet ik weer naar de longpoli voor een volgende test.
Ook dit… heeft inderdaad weer niets te maken met een eventuele verslaving.
Ik ben misschien wel 100 keer gevraagd of ik “echt nooit heb gerookt?” Nee echt niet.
Een foto ooit gemaakt van mijn longen wees dat ook uit. Prima schoon!
Bij een laatste test bleek echter wel dat mijn longcapaciteit tegen het minimum aan zit…
Hoe dat kan? Geen idee… Gewoon zo ontwikkeld.

Nu lees je ook steeds vaker in de media dat niet alleen het roken slecht is voor je gezondheid.
Het simpelweg inademen van… de buitenlucht kan al schadelijk zijn!
In diverse omgevingen (vooral in steden) is de hoeveelheid ‘fijnstof’ in de lucht zo hoog dat dit gewoon niet goed is voor een mensenlichaam. In sommige steden van de wereld (vooral China) lopen mensen buiten alleen nog maar rond met mondkapjes!
Laatst las ik dat dit helemaal niet zo ondenkbaar zou kunnen zijn om op sommige plekken in Nederland ook te doen…
Hoewel wij nu natuurlijk wel bezig zijn met het aanpakken van de zware vervuilers.
Hoewel Hoogovens in Pernis er nog zeker wel meer dan 10 jaar voor nodig heeft om de CO2-productie afdoende te verlagen… Om aan een norm te voldoen.
En er komen steeds meer elektrische auto’s…
Maar maakt dat de lucht opeens vrij van fijnstof? Ik betwijfel het.

We worden in de ‘gezondheids-lobby’ voortdurend zelf verantwoordelijk gehouden voor onze lichamelijke gezondheid.
Wat er door jarenlange industrialisatie allemaal is veroorzaakt ontkennen ze niet, maar plegen ze wel als een beetje (fijn-)stof onder het kleed te schuiven. Want op die industriële molen draait wel het grootste deel van onze levensbelangrijke kapitalistische economie.
Ik verwacht daarom niet dat dit binnen enkele decennia opgelost wordt.
Waarschijnlijk zelfs niet in de komende 100 jaar…
Eenvoudiger te realiseren is dan natuurlijk het gedrag van mensen.
Wie stopt met roken zorgt ervoor dat de longen niet verder meer verslechteren door de nicotine.
En die is eventueel omringende mensen niet meer tot last omdat zij ‘meeroken’.
Dat ik de hele dag fijnstof ‘meerook’, komt niet ter sprake.
Maar dat het stoppen van roken ‘de mensheid kan redden’ is natuurlijk absolute onzin.
Roken is slecht voor je longen inderdaad. En het kan daardoor geleidelijk gevolgen hebben voor hart en bloedvaten. Maar ook dit is dus niet alleen maar afhankelijk van het roken maar heeft meestal genetische oorzaken.
Genetisch sterk geboren mensen kunnen dus prima heel oud worden, ook al hebben ze gerookt.

Zo ook is het gesteld met alle andere vormen van zogenaamde verslavingen.
Want laten we wel duidelijk zijn: het gebruiken van bepaalde stoffen is nu eenmaal verslavend, als je je niet aan een ‘beperkte mate’ kunt houden.
Zo is het roken van hooguit 1 of 2 sigaretjes een stuk minder schadelijk dan een pakje per dag.
Ook het drinken van 1 of 2 glazen alcohol per dag hoeft niet schadelijk te zijn.
De ‘tolerantie’ voor alcohol is namelijk ook al weer… genetisch bepaald.
Zo kan de een van enkele glazen al ‘onder invloed’ zijn, terwijl de ander na een ‘meter bier’ nog niets meer merkt dan misschien een beetje meer vrolijkheid…
(Meestal ook omdat het gedronken wordt in omstandigheden van sociaal plezier… Dat telt ook mee!)
En zelfs de meting door de politie bij een alcoholcontrole kan verschillend zijn bij mensen die dezelfde hoeveelheid drank hebben genuttigd!
Er zijn echt gevallen bekend van mensen die over de limiet hebben gedronken, waarna de alcoholtest prima onder de limiet bleef.
Bij de een wordt alcohol sneller in het bloed opgenomen dan bij de ander.
Dit ligt dan weer aan een andere (betere?) werking van de nieren en lever die verantwoordelijk zijn voor verwerking van de vloeistoffen.
Zoals ik het bekijk lijkt het erop dat mijn opa op zich prima tegen drank kon en dit ook prima ‘met mate’ kon nuttigen als hij dat wilde.
Zo dronk hij buiten de weekenden nooit in de tijd dat hij werkte. Tot z’n 72ste, toen hij na de eerste hartaanval moest stoppen met werken…
Nu had hij ook zwaar lichamelijk werk als ijzervlechter in de bouw.
Ik heb nooit zwaar werk gekend… Het zwaarste wat ik langdurig heb moeten verwerken was het tillen van oude (te) zware monitoren op soms gevaarlijke trapjes…
Wat slecht bleek voor rug en benen. 😛
Maar goed… De levensstijl van mijn opa heb ik natuurlijk nooit gekend.
Misschien echter wel de affiniteit en tolerantie voor alcohol… Wie zal het zeggen.

Met alle andere verslavingen aan diverse middelen (nicotine, drugs, pillen) heb ik geen ervaring.
Maar door de jaren heen heb ik daar uiteraard wel genoeg over gelezen.
Als liefhebber van muziek en volger van de nieuwtjes uit de muziekscene, heb ik dus veel gelezen over gasten die jarenlang onder de ‘drank en cocaïne’ hebben gezeten.
Dan zijn er natuurlijk altijd bij die door excessief gebruik en soms overdoses van drugs acuut het loodje legden. Er zijn natuurlijk grenzen hoe ver je lichaam het aankan.
Maar er zijn evengoed oude rockartiesten die tot een bepaalde leeftijd gewoon continu drank en drugs hebben gebruikt en pas zijn gaan minderen of zelfs helemaal stoppen toen ze problemen kregen. Gedragsproblemen, niet meer goed kunnen optreden, wettelijke problemen of misschien duidelijke gezondheidsproblemen die een signaal waren dat ze moesten stoppen.
Dan deden ze dit ook en jaren daarna… treden ze nog steeds op.
In de ‘revival of the fittest’ oude rockers in de wereld staan er genoeg van in de 70 nog op het podium. Of die allemaal ook 90 worden net als Churchill weet ik natuurlijk nog niet.
En er zijn er ook die wel jonger al ‘gingen’. Vaak kwam dan ook het woord ‘kanker’ voorbij en het zal niet verbazen dat de varianten ‘lever’ en ‘long’ veelvuldig voorkwamen.

De ene mens is dus echt de andere niet.
Daarom ben ik eigenlijk een beetje een tegenstander van al te grote betutteling in het voorkomen van verslavingen.
Het drinken van een paar biertjes en borrels per dag… Ben je dan een alcoholist?
Het snuiven van een lijntje coke per dag… Ben je dan een drugsverslaafde?
Volgens de tegenwoordig gehanteerde criteria duidelijk wel natuurlijk.
Maar wat is daar voor probleem mee?
Als de gebruikers dit binnen die mate kunnen houden?
Dan kan het door een gezond lichaam zelfs prima verwerkt worden zonder nadelige gevolgen!
En elk mens komt er door eigen ervaring (en soms schade en schande) zelf wel achter waar de eigen grens ligt. Maar om nu elk mens een ‘addict’ (verslaafde) te noemen als die elke dag iets gebruikt…
Dat gaat mij wat te ver.
Toen ik in bepaalde periodes wel degelijk over grenzen ging en op den duur inderdaad ‘s morgens al behoefte had aan een slok omdat ik last kreeg van ‘afkickverschijnselen’, toen was ik echt wel een alcoholist.
En iedereen weet ook: de meeste mensen die eenmaal vaker over die grenzen zijn gegaan, die zijn daardoor extra gevoelig om daar een volgende keer weer overheen te gaan.
Daarom zeggen de meeste uiteindelijk afgekickte verslaafden altijd: “Ik ben verslaafd.”
Niet: “Ik was verslaafd.”
Want ondanks dat ze misschien al wel 10 jaar of nog langer niets meer gebruiken…
Wie weer begint kan al snel de ‘rem’ niet meer vinden.

In mijn persoonlijke geval heb ik vrijwel zeker nooit lichamelijke grenzen zodanig overschreden dat ik er blijvende gevolgen aan heb overgehouden.
Gedurende periodes dat ik flink dronk en tegelijk onder behandeling was bij ‘De Hoop’, is mijn bloed regelmatig onderzocht. Bepaalde ‘lever-’ en ‘nierwaarden’ konden ze daar uit halen en op bepaalde ‘hoogtepunten’ waren deze dan boven de toelaatbare grens.
Nooit VEEL te hoog en gevaarlijk.
Alleen bij langdurig voortduren van deze te hoge waarden, zouden mijn lever en nieren wel schade kunnen oplopen. En zo ver heb ik het nooit laten komen.
Ook in een CT scan werd duidelijk dat mijn lever wel tekenen vertoonde van verdikkingen (vetophopingen) maar dit was nog niet alarmerend. Na stoppen herstelt zich dit altijd weer.
Dankzij die CT scan is toen wel de aneurysma ontdekt…
Iets wat meestal ‘onzichtbaar’ blijft zonder onderzoek en zich pas openbaart als het bijna te laat is.
Waar mijn drankgebruik achteraf dan toch weer goed voor is geweest… 😉

Lichamelijk gezien heeft mijn ‘alcoholverslaving’ bij mij dan geen enkele schade aangericht.
Daarvan ben ik overtuigd.
Natuurlijk was er een ander gevolg en wel een ‘mentaal’.
Onder bepaalde ‘invloed’ werken je hersens en gevoelens toch net iets minder ‘gezond’ dan zonder die invloed.
Hoewel… Juist veel artiesten maken juist gebruik van die ‘invloed’ om zo bepaalde ‘verborgen talenten’ te kunnen gebruiken, die ze anders te veel zouden onderdrukken…
Naar mijn opinie denken ze dan te veel in ‘hokjes’ wat hun creativiteit te veel onder controle houdt.
Die is er dan natuurlijk wel degelijk maar ze ‘durven’ niet over bepaalde grenzen te gaan of ze zijn mentaal simpelweg niet vrij genoeg.
En dan bestaat er ook nog altijd een bepaald soort ‘krankzinnige’ kunst die juist het product is van bepaalde mentale invloeden.
Een kunstzinnig talent is iets volslagen ongrijpbaars en dat past in geen enkel beredeneerd hokje…

Een van de meest genoemde redenen om alcohol- en drugsgebruik aan banden te leggen is de overlast voor anderen. De problemen die ‘verslaafden’ veroorzaken in de maatschappij.
Maar dan doelen ze op de excessen!
Ofwel de drankrijders die ongelukken veroorzaken. Met soms dramatische gevolgen…
Of mensen onder invloed (van drank of drugs) die agressief of ‘verward’ worden.
Groepjes ‘zuiplappen’ die na flink doorzakken anderen het leven zuur maken of vernielingen aanrichten.
Drugsverslaafden die aan lager wal zijn geraakt en uit stelen gaan om aan de drugs te kunnen komen want dat spul is niet goedkoop…
En zo kan ik nog wel even doorgaan…
Dit lijkt de laatste jaren niet minder te worden maar ogenschijnlijk erger. Of met ernstiger gevolgen.
In ieder geval lijkt het aantal ‘verwarde’ personen op straat jaarlijks toe te nemen.
Maar moeten we dat uitsluitend toeschrijven aan het te veel gebruiken van drank of drugs?
In mijn laatste ‘Restflits’ heb ik het even over de toename van zo veel ‘intolerantie’ en vooral ‘ontevredenheid’.
Zijn mensen dat door gebruik van drank of drugs?
Of gaan mensen juist meer drank of drugs gebruiken omdat ze niet goed voelen, moeilijk voelen met hun leven en ontevreden zijn over veel dingen waar ze geen vat meer op hebben?
Ik denk dat dit laatste het meest waarschijnlijk is.
Natuurlijk heb ik dat ook meegemaakt.
Omdat ik te veel te verwerken kreeg aan negatieve gebeurtenissen en de problemen voor mij onoplosbaar leken, probeerde ik mijn negatieve gevoelens weg te drinken. Te verdoven.
Het zijn niet alleen goed voorbereide en zich onder controle hebbende drinkers en drugsgebruikers. Er zijn er ook die bewust (te) veel gebruiken.
En dan nog veroorzaken ze niet allemaal problemen.
Zelf wist ik vrijwel altijd wel hoe ver ik ging.
Hoewel ik sommige dingen best wel eens vergat (vooral dingen die ik had gezegd tegen mijn omgeving), kon ik me alle ‘extreme’ handelingen wel herinneren.
Zo ben ik een paar keer wel eens ‘gillend’ over straat gegaan omdat ik de ellende thuis (door bizar psychotisch gedrag van mijn ex-partner) even niet meer kon verdragen.
Buren zagen dan goed aan mij dat ik te veel had gedronken.
Maar verder heb ik nog nooit iemand onder invloed iets aangedaan.
Hooguit met geluidsoverlast als ik de muziek eens een beetje loeihard had gedraaid… 😛
In die zin heb ik dan in beperkte mate wel een paar keer tot die ‘verwarde’ personen onder invloed behoord. Maar altijd was dit dan voor mij een signaal dat het weer even ‘genoeg’ was geweest om het daarna weer een poosje veel rustiger aan te doen.

Er zijn altijd oorzaken en gevolgen.
Ik ben van mening dat vrijwel alle alcohol- en drugsgebruik geen enkel slecht gevolg behoeft te hebben wanneer dit gebruik beperkt blijft.
Er zou algeheel en dus in de hele maatschappij (misschien zelfs wel de hele wereld…) meer aandacht moeten komen voor het mentale welzijn van mensen.
Juist de ellende waarin men soms verkeert of de onzekere prestatiemaatschappij maken mensen vaak bang en onzeker. Als mensen dan drank of drugs (of beide!) gaan gebruiken als ‘vlucht’… DAN gaat het fout.
Op zich kan het drinken van alcohol geen kwaad.
Op zich zijn drugs onschadelijk als dit slechts incidenteel en dan nog in beperkte mate gebruikt wordt.
Dat moment van een beetje andere bewustzijn wat drugs veroorzaakt kan soms zelfs ‘helend’ werken.
En drank kan het plezier verhogen of aanvoelen als een ‘warme deken’ tijdens een gezellig samenzijn of een gezellige avond.
Er zijn zo veel positieve aspecten mogelijk bij verantwoord gebruik van alle soorten drank en drugs.
Een eenzijdige en algehele aanpak door alles te ontmoedigen en zelfs verbieden verhindert daarom deze positieve aspecten en de natuurlijke behoefte van de mens om ook ‘plezier’ en ‘genot’ te beleven.
Of wordt alle ‘genot’ (niet alleen seksueel) straks verboden omdat het ‘grensoverschrijdend’ is?
En moet iedereen in de toekomst leven in een gecontroleerde maatschappij zonder emoties?
Want dat is geen ondenkbaar gevolg van deze zogenaamd goed bedoelde betutteling…

Nawoord:

Hoewel ik hierboven zeg “Op zich zijn drugs onschadelijk…”, zijn er tegenwoordig natuurlijk ook vrij nieuwe vormen van (zelf-) gemaakte drugs. Chemisch geproduceerd of een samenvoeging van bestaande schadelijke chemische stoffen.
Laatst was er op TV een reportage (deel van een serie geloof ik) over GHB, wat blijkbaar spotgoedkoop zelf gemaakt kan worden maar wat na een paar keer drinken al direct verslavend schijnt te zijn en wat na blijvend gebruik tot de dood kan leiden…
Er zijn natuurlijk wel degelijk schadelijke vormen van drugsgebruik.
Ik doelde dan eigenlijk meer op de conventionele en van oorsprong natuurlijke middelen zoals cannabis, DMT en cocaïne wat ook een plantaardige basis heeft.
En er bestaat een serie planten (vaak paddenstoelen) die bij strikt gebruik psychedelisch werken maar in combinatie met andere middelen of bij overdoses wel degelijk zelfs dodelijk kan zijn…
Ik ben een leek op het gebied van drugs (en dat wil ik graag zo laten!) maar ik heb ook gelezen over de relatief goede kanten van verantwoord drugsgebruik. Daar doel ik hier op.

Dit artikel als geheel is geen uitweiding over drugs op zich maar meer een constatering dat mensen door groeiende mentale achteruitgang en problemen soms zoeken naar middelen om te ‘vluchten’ uit de ellende.

Dit bericht is geplaatst in Column, Cultuurfilosofie, Persoonlijk met de tags , , , , , , , , . Bookmark de permalink.

Geef een reactie