Beschaving. Op welke planeet zou dat te vinden zijn?

door: John van de Rest
Geschreven op 11 augustus 2007

De titel verraadt meteen mijn idee over het begrip ‘beschaving’. Natuurlijk ben ik van mening dat de mensheid op dit moment verre van ‘beschaafd’ is.
Maar waarop baseer ik dat dan?
Er zijn toch al heel lang goede wetten die het beschaafde leven beschermen?
Er wordt toch al heel lang nagedacht hoe we verstandig met de natuur moeten omgaan?
Het is toch slechts een kwestie van tijd dat de hele wereldbevolking minimaal kan lezen en schrijven?
Er worden in de wetenschap toch steeds vaker oplossingen gevonden voor technische onvolmaaktheden en voorheen ongeneeslijke ziektes?
Zijn dat allemaal geen tekenen dat onze beschaving steeds verder groeit?
Hoewel deze stapjes in vele ogen zeer belangrijk zijn, zie ik dit slechts als kleine brokjes van positieve elementen. Enkele puzzelstukjes in een geheel van miljoenen…
Want beschaving is niet te meten aan de mate van technische vooruitgang of controlemiddelen die de mens in toom houden… Dat laatste is zelfs een teken dat beschaving nog heel ver weg is…

Wetten. Goed bedoeld en zeker noodzakelijk in de Wilde Wijde Wereld van nu…
Maar in een ware beschaving zouden ze geheel niet nodig zijn!

Nog steeds, en dat maakt me het meest verdrietig, hebben mensen geen idee wat beschaving inhoudt. Ze meten hun eigen huis, voorzien van alle luxe en gemak, af aan de bouwval in een sloppenwijk en vinden zichzelf verschrikkelijk beschaafd.
Mogelijk zijn ze er zelf schuldig aan dat er mensen in sloppenwijken wonen en zijn ze daarmee zelfs minder beschaafd dan de bewoners van die wijken…

Beschaving is een algemeen begrip wat pas ontstaat wanneer de mens volledig in evenwicht is met zichzelf (zijn eigen ras) en de natuur.
In een beschaving wordt geen misbruik gemaakt in welke vorm dan ook, probeert niemand beter of machtiger te zijn dan een ander, bestaat er geen oorlog of criminaliteit, leeft de mens in harmonie met de natuurlijke omgeving en houdt die daarbij ook volledig in stand.
Dan is mijn vraag: hoever zijn we van deze beschaving verwijderd?
Iedereen zal het wel weer als utopisch bestempelen. Maar ik weet dat dit gewoon het doel van de mensheid is te streven naar beschaving.

Natuurlijk is de eerder geschreven Overdenking, The Head and The Heart, een aanzet tot de weg naar beschaving. Ik spreek daar niet voor niets over een “hoge beschaving” wanneer de balans kompleet zal zijn. Maar een betere beschaving bereik je niet pas bij een volledige balans.
Persoonlijk denk ik dat de aanzet tot beschaving al een goede stap is om een betere wereld te scheppen waarin de natuurlijke balans bereikt kan worden.
Het is met elkaar verbonden.

In tegenstelling tot het vinden van je persoonlijke balans kan je beschaving wel leren! Misschien zelfs uit boekjes maar dat zou het al te simpel voorstellen. Maar ik weet zeker dat een beschaafde wereld begint bij een beter onderwijs. Een maatschappelijk gedragen pad naar beschaving waarin geen plaats is voor mogelijk misbruik.
Natuurlijk wordt de beschaving nooit compleet zolang er geen verandering van het systeem voltrokken is maar dat kan pas wanneer iedereen er van is doordrongen.
Daarom beginnen bij het begin en kinderen zo vroeg mogelijk al wijsmaken dat het bijvoorbeeld goed is om leven te respecteren en niet kapot te maken, ook al is het nog zo klein en onbeduidend.
Vervolgens zou er geen prestatiedwang meer gecreëerd mogen worden en het cijfersysteem afgeschaft. Niet de hoogte van je prestatie is belangrijk maar het doel wat je ermee wilt bereiken. Maar dan zijn we al een stap verder in de richting van een heel andere maatschappij en zonder mondiale ommekeer afgedwongen door een massa op zoek naar hun balans is dit waarschijnlijk ondenkbaar…

Soms ben ik idealistisch in mijn denken en hoop ik dat de machthebbers ooit het besef krijgen dat beschaving begint bij het creëren van een maatschappij zonder dwang van het verdienen van geld. Helaas zit het tussen de oren van deze machthebbers al veel te diep geworteld en kan ik dit beter vergeten…

Als niemand dus wil luisteren en bedenken dat het anders kan, dat een beschaafde wereld bereikt kan worden als je echt wil… Dan kan ik beter op zoek gaan naar een andere planeet…

“Beam me up Scotty, there’s no intelligent life on this planet…” 

Dit bericht is geplaatst in Cultuurfilosofie met de tags . Bookmark de permalink.

Geef een reactie