door: John van de Rest
Geschreven op 22 februari 2005 n.a.v. bericht op Nu.nl
Toen ik zelf op school zat (gewoon middelbaar; niets bijzonders maar volgens statistieken toen een goede start) werd er altijd verteld:
“Leer zoveel en zo hoog je kunt. Daar heb je later profijt van!”
Daar heb ik altijd m’n best op gedaan: gewoon zo goed mogelijk.
Maar ambitie om te blijven leren had ik nooit. Beter een richting (vak) kiezen en daarin doorgroeien. Anders blijft het voor mij te theoretisch; het leeft niet en ik pak het niet op.
Met die instelling heb ik me behoorlijk in de vingers gesneden.
Na de middelbare school ben ik vrij snel aan het werk gegaan.
Geen hogere studie, gewoon beginnen als “krullenjongen” en vervolgens opgroeien tot een ervaren medewerker.
Dat lukte aardig, tot ik een keer door onvoorziene omstandigheden zonder werk kwam.
En dan?
Dan gaan ze kijken naar je opleidingsniveau.
“Slechts” middelbare school…
Omdat ik in mijn vakgebied (ICT) inmiddels links en rechts word ingehaald door jonge hoog opgeleide ICT-ers en er een overschot aan werklozen bestaat, blijkt mijn bijna 20 jaar ervaring plotseling niet meer zo waardevol.
Als “herintreder” krijg ik momenteel een beloning die tot de lage inkomensgroep behoort.
Wat de “welvaart” van mijn gezin niet echt ten goede komt…
Maar WAT is welvaart.
Een groter/duurder huis?
2 auto’s voor de deur?
De nieuwste elektronica in huis?
Elk jaar op wintersport?
Of gaat het hier om simpelweg kunnen rondkomen van je inkomen?
Toen ik een aantal jaren geleden op zogenaamd modaal niveau zat en we als gezin nodig moesten verhuizen omdat er kinderen zouden komen en we 4 hoog in een flatje zonder lift… Nou ja, je kent dat wel: wie niet kan blijft gewoon zitten maar als je de middelen hebt…
Dan koop je een huisje, als starter niet al te hoog gegrepen en net groot genoeg om een gezin te starten. Bij groter wordende kinderen alweer wat klein maar… In de toekomst zal alles wel weer wat stijgen. Althans daar ging iedereen een poosje terug wel vanuit!
Het tegendeel is gebleken.
Op dit moment moeten we elke €uro omdraaien om het vol te houden.
Hoewel we dus een regulier inkomen hebben, geen dure auto, geen duur/groot huis, geen nieuwe elektronica zitten we dus op de grens van armoede en voelen weinig welvarend.
Daarom vraag ik nogmaals: Wat is welvaart.
En: Hoe eerlijk is de verdeling tussen arm/rijk in verhouding tot het opleidingsniveau?
Waarom komen (jonge) hoog opgeleiden altijd eerst aan de betere banen terwijl (oudere) lager opgeleiden altijd een spiegel wordt voorgehouden dat het hun eigen schuld is dat ze niet méér kunnen verdienen?
Kan het niet zo zijn dat er genoeg mensen met potentieel rondlopen en sommige werkzaamheden beter kunnen uitvoeren dan jongere hoger opgeleide werkzoekenden?
Wordt er vanuit de werkgevers en sociale (…) instellingen niet te vaak zwart/wit beoordeeld als het gaat om arbeidszaken?
Wordt het niet eens tijd om in een situatie dat elke arbeidskracht telt (hogere productiviteit wordt geëist in deze tijd) beter naar de individuele situatie wordt gekeken of iemand misschien tot meer in staat is dan de CV en diploma’s verhullen?
Natuurlijk begrijp ik dat de overheid graag wil bezuinigen en zo snel mogelijk een uitkering van een werkloze wil stoppen. Dus hoe eerder de werkloze weer een baan heeft hoe beter het is… voor de overheid. Maar wat betekent dit voor de werknemer?
Deze moet een baan accepteren die in veel gevallen niet is wat hij of zij echt had gewild. Misschien is het zelfs werk wat moeilijk valt, misschien niet lichamelijk (daar wordt wel op gelet) maar vooral geestelijk.
Er wordt te vaak gesteld dat mensen moeten omscholen of gewoonweg ander “passend werk” moeten accepteren. Maar er komt bij de bemiddeling geen psycholoog bij kijken.
Wat theoretisch passend lijkt kan voor de persoon geestelijk afbreuk doen aan diens kwaliteiten en zelfs tot geestelijke schade lijden als het werk te lang gaat duren.
Dit stuk wordt geen wetenschappelijk onderbouwd artikel, dat zou te lang worden en hier niet passen maar ik ben ervan overtuigd dat je de meeste mensen niet helpt door hen werk op te dringen als oplossing van het werkloosheidsprobleem.
Meer moet gedacht worden aan het creëren van (tijdelijke) ruimte binnen de grote richtingen arbeidssectoren (administratief, zorgverlening, techniek, ICT, etc.) om mensen gelijk weer goed op weg te helpen. Dit verbetert ook hun kansen om in dezelfde (gewenste) sector te gaan werken.
Je solliciteert beter in een vergelijkbare functie dan vanuit een heel andere richting!
Maar deze oplossing kost in de ogen van de overheid natuurlijk extra geld en dat is men niet bereid te investeren. Terwijl dit op langere termijn juist beter is!
Met deze uitvoerige visie op de aanpak van werkloosheid wil ik proberen aan te geven dat welvaart niet alleen verbeterd wordt door de inspanning van de mensen zelf.
Die doen meestal heus hun best maar kunnen om redenen gewoon niet hogerop komen.
Zowel in het belang van de welvaart van alle mensen als van de economie als geheel is het verstandiger om mensen beter tot hun recht te laten komen. Dit verhoogt uiteindelijk de productie (men doen wat men echt goed kan en wil) en stimuleert groei.
Vervolgens zouden beloningen niet zoveer uiteen mogen lopen.
Waarom moet een academicus die toevallig heeft gestudeerd tot z’n 30 e meteen het viervoudige verdienen van een hardwerkende magazijnbediende?
Laat hij zich eerst maar eens waarmaken in de maatschappij, niet alleen functioneel maar ook als mens.
Wanneer alles klopt en beide werknemers leveren een goede bijdrage aan de maatschappij door hun eigen inzet dan zou er simpelweg loon naar werken gegeven moeten worden.
Waarbij de verantwoording van een leidinggevende over 100 man natuurlijk groter is dan die van een magazijnmedewerker die trouw zijn orders afwerkt.
Maar dan kan ik echt nog wel even doorgaan…
Waar ik op blijf hameren is een herwaardering en herinrichting van de maatschappij op basis van gelijkheid en evenredige verdeling.
Geen utopie maar de enige weg naar vrede en welzijn.
